خانه تاریخی ۴۰۰ ساله ملاصدرا در قم

زندگی ملاصدرا

صدرالدین محمد بن ابراهیم شیرازی(متوفی ۱۰۵۰ق) مشهور به ملاصدار فیلسوف، عارف و مفسر شیعی. وی به صدرالحکما و صدر المتألهین نیز معروف است. او شاگرد میر داماد و شیخ بهایی است و فیض کاشانی و عبدالرزاق لاهیجی را از معروف‌ترین شاگردان او دانسته‌اند. ملاصدرا بنیانگذار مکتب فلسفی حکمت متعالیه به عنوان سومین مکتب مهم فلسفی در جهان اسلام است. او نظام فلسفی خود را در مهمترین کتاب خود الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة معروف به اسفار تبیین کرد. پس از او سنت عقلانی شیعه تحت تأثیر آموزه‌های وی قرار گرفت و فیلسوفان متعددی از جمله ملاهادی سبزواری و علامه طباطبایی به شرح اندیشه‌های او پرداختند. اصالت وجود اساس مکتب فکری اوست و نظریه‌اش درباره چگونگی معاد جسمانی مناقشاتی برانگیخته است.

خانه تاریخی ملاصدرا

خانه حکیم باشی ملاصدرا در شهرستان قم در منتهی الیه غرب روستای کهک درمحله چال حمام واقع است که اطراف آن را خانه های روستایی با بافت معماری مناطق گرمسیری احاطه کرده اند.

محمد بن ابراهیم یحیی شیرازی، معروف به ملا صدرا (حکیم باشی) به مدت پانزده سال در کهک اقامت داشت. برای یافتن خانه ملاصدرا کافی است به انتهای بافت سنتی روستا برویم. در انتهای یکی از مسیرهای هلالی شکل روستا به خانه ملا صدرا می رسیم.

پلان اصلی بنا شبستانی است چلیپایی (چهار صفه) که گرداگرد آن را در چهار گوشه، طبقه همکف و اول، حجره ها و اتاق هایی در بر گرفته اند. تزیینات بنا شامل گچبری شبه سجاده ای و مشبک های گچی در نورگیرهاست.

محوطه اصلی این بنا سقف گنبدی شکل دارد و در راس گنبد آن، شیشه های رنگی نور را به داخل بنا هدایت می کند. در چهار طرف این محوطه چهار دهلیز قرار گرفته که دو دهلیز آن در تملک دیگران است و سازمان میراث فرهنگی استان قم درصدد خرید، حفاظت و بازسازی آن هاست.

معماری بنا

خشت خام، ملات گل و سقف با تیرهای چوبی مواد و مصالح مورد استفاده در این بناست و ابعاد خشت ها معادل 6×20×20 سانتی مترمی باشد و عرض دیوارها به طور معمول از دو خشت تشکیل شده است که معادل 60 سانتی متر است. این خانه دارای فضایی گیرا و قدیمی با سقفی بلند و پوشش گنبدی با دیوار های سیاه و اندود گل و تزئینات گچبری ساده با کاربندی های زیبا در سقف چهار طرف آن فضاهایی چهار گوش مسقف بین تویزه های جناغی شکل که در مجموع، شبیه امامزاده های دوره صفوی است .

قنات خانه ملاصدرا

در شرق خانه قنات نسبتاً پرآبی وجود دارد که جزیی از مجموعه خانه ملا صدرا محسوب می شود. متأسفانه قسمت اعظم بنا تخریب شده واز هشت اتاق پیرامون شبستان تنها یک اتاق باقی مانده است. دو اتاق دیگر طی تعمیرات سال 1377 شمسی بازسازی شد.

سریال ملاصدرا

روشن‌تر از خاموشی عنوان مجموعه تلویزیونی تاریخی به کارگردانی حسن فتحی است که به زندگی‌نامه صدرالدین محمد بن ابراهیم قوام (ملاصدرای شیرازی) متفکر و فیلسوف بزرگ ایرانی اسلام و تشیع، از بدو تولد تا مرگ می‌پردازد. این فیلم در خانه تاریخی عباسیان کاشان فیلم برداری شده است.